Afbeelding Auteursrecht: marilyn barbone/Shutterstock.com
Het is algemeen bekend dat de gezondheid en levensduur van een persoon rechtstreeks worden beïnvloed door het voedsel dat ze eten en de voedingswaarde die het voedsel bevat. Diëten spelen een cruciale rol bij het reguleren en verbeteren van iemands fysieke en mentale gezondheid. Er zijn bepaalde geografische locaties op aarde waar mensen gezonder zijn en langer leven dan elders. Deze regio’s worden blue zones genoemd, en hun unieke voedingsdieet wordt het blue zone dieet genoemd.
Wat is het blue zone dieet?
Blue zones werden in 2004 geïdentificeerd door Dan Buettner, een Amerikaanse auteur en fellow van National Geographic. Hij leidde een verkenningsteam van wetenschappers, demografen en onderzoekers en identificeerde vijf geïsoleerde geografische regio’s waar de bevolking een langer leven leidde. Dit waren het Okinawa-eiland in Japan, de regio Barbagia in Sardinië, het schiereiland Nicoya in Costa Rica, het eiland Ikaria in Griekenland en de stad Loma Linda in Californië, VS.
Het concept van blue zones ontstond toen een groot aantal mannelijke honderdjarigen werd geïdentificeerd in Sardinië door Michael Poulain en Gianni Pes, die hun bevindingen publiceerden in het Journal of Experimental Gerontology. Dan Buettner en zijn team voerden later verder onderzoek uit en identificeerden negen specifieke gewoonten, bekend als de Power 9, die in deze gebieden veel voorkwamen. Volgens hen kan men zijn levensduur met 10-12 jaar verlengen door deze gewoonten over te nemen.
Wat zegt de wetenschap over het blue zone dieet?
Een dieet dat voornamelijk bestaat uit planten, vooral groene bladgroenten zoals spinazie, boerenkool, bietenbladeren, snijbiet en boerenkool, draagt bij aan een langer leven. Deze groenten, samen met seizoensfruit, bonen en volle granen, vormen het blue zone dieet.
Olijfolie, die het slechte cholesterol verlaagt en het niveau van goed cholesterol in het lichaam verhoogt, wordt veel gebruikt. Oleocanthal, een essentieel onderdeel van olijfolie, heeft bewezen ontstekingsremmende eigenschappen. Volgens een rapport in Ikaria (Sardinië) kan een dagelijkse consumptie van zes eetlepels olijfolie het risico op overlijden met 50% verminderen bij mensen van middelbare leeftijd.
Het algemene mentale welzijn van deelnemers aan programma’s die een hogere inname van plantaardig voedsel bevorderen, verbeterde ook. Er werd opgemerkt dat de depressieve symptomen afnamen terwijl de kwaliteit van de slaap toenam.
Het blue zone dieet suggereert ook dat een verminderde consumptie van vlees (ongeveer twee ons vijf keer per maand) ook aanzienlijke invloed kan hebben op de gezondheid en levensduur. De langst levende Amerikanen waren veganisten of pesco-vegetariërs, die een plantaardig dieet volgden met een klein beetje vis.
Eieren maken ook een belangrijk onderdeel uit van het blue zone dieet en worden geconsumeerd door Okinawanen, Nicoyanen en mediterrane mensen. Deze eieren komen uit gezonde kippen die natuurlijk groeien en volwassen worden zonder het gebruik van hormonen of antibiotica. Ze zijn dus rijk aan omega-3-vetzuren.
Bonenvormen het meest geconsumeerde voedsel in alle blue zones vanwege hun hoge voedingswaarde. Mensen in het Middellandse Zeegebied consumeren verschillende soorten bonen, waaronder linzen, kikkererwten en witte bonen. Sojabonen zijn populair onder Okinawanen, terwijl de Nicoyanen zwarte bonen eten.
Het blue zone dieet pleit ook voor een verhoogde consumptie van noten op regelmatige basis. Een mix van verschillende noten kan essentiële vitamines en mineralen bieden aan het lichaam.
Vloeistofinname, vooral rode wijn, is ook een belangrijke voedingsgewoonte van mensen die in de blue zone-gebieden wonen. Sardiniërs consumeren matig Cannonau-wijn, die twee keer zoveel arteriële scrubben bevattende flavonoïden bevat als andere wijnen.
Wat zeggen clinici en diëtisten over het blue zone dieet?
Volgens de Physicians Association for Nutrition (PAN) kan “een dieet dat rijk is aan hele plantaardige voedingsmiddelen met weinig of geen dierlijke producten de beste optie zijn om een gezond en lang leven te ondersteunen. Mensen die in de blue zones wonen, laten zien hoe het gedaan kan worden!”
Volgens een onderzoek hadden mensen die een plantaardig dieet volgden, een hogere of vergelijkbare inname van vitamines A, E en C, ijzer, magnesium, koper, mangaan en kalium, en een lagere of vergelijkbare inname van vitamines B6, B12 en D, zink, jodium, fosfor en natrium in vergelijking met mensen die een omnivoor dieet volgden.
Klinische studies hebben in de loop der jaren aangetoond dat een dieet dat hoofdzakelijk op planten is gebaseerd, de mortaliteit door alle oorzaken kan verminderen, evenals het risico op ischemische hartziekten. Bovendien kan het de controle verbeteren van de bloedsuikerspiegel, cholesterol en bloeddruk, waardoor de behoefte aan voorgeschreven medicijnen kan worden verminderd.
Klinische studies tonen aan dat plantaardige diëten cardiovasculaire morbiditeit en sterfte kunnen verminderen. De consumptie van vis en het mogelijke effect op het voorkomen van depressie is een ander gunstig verband tussen het mediterrane dieet en een langere levensduur.
Veelgestelde vragen over het blue-zone dieet:
1. Wat is het blue-zone dieet?
Het blue-zone dieet verwijst naar het voedingspatroon dat wordt gevolgd in blue zones, geografische gebieden waar mensen gezonder zijn en langer leven.
2. Welke regio’s worden beschouwd als blue zones?
De vijf geïdentificeerde blue zones zijn Okinawa in Japan, Barbagia in Sardinië, Nicoya in Costa Rica, Ikaria in Griekenland en Loma Linda in Californië, Verenigde Staten.
3. Wat zijn de Power 9?
De Power 9 zijn negen specifieke gewoonten die vaak voorkomen in blue zones en die kunnen bijdragen aan een langer leven. Deze gewoonten omvatten beweging, doelbewust ontspannen, een gezond sociaal netwerk hebben, matig alcoholgebruik, gezonde voeding, planten als basis van het dieet, een gevoel van betekenis hebben, familie op de eerste plaats zetten en intuïtief eten.
4. Wat is de wetenschappelijke basis van het blue-zone dieet?
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een dieet dat voornamelijk bestaat uit planten, zoals groene bladgroenten, seizoensfruit, bonen en volle granen, kan bijdragen aan een langer leven en een verbeterd mentaal welzijn.
5. Hoe draagt olijfolie bij aan het blue-zone dieet?
Olijfolie, die rijk is aan gezonde vetten, kan het slechte cholesterol verlagen en het goede cholesterol verhogen. Bovendien heeft olijfolie ontstekingsremmende eigenschappen.
6. Wat is de rol van vlees in het blue-zone dieet?
Het blue-zone dieet pleit voor een verminderde consumptie van vlees, waarbij veganistische of pesco-vegetarische diëten worden aanbevolen. Het verminderen van vleesconsumptie kan de gezondheid en levensduur positief beïnvloeden.
7. Welke rol spelen bonen in het blue-zone dieet?
Bonnen zijn een belangrijk onderdeel van het blue-zone dieet vanwege hun hoge voedingswaarde. Ze worden veel geconsumeerd in alle blue zones.
8. Wat is het belang van noten in het blue-zone dieet?
Het blue-zone dieet promoot de regelmatige consumptie van noten vanwege hun voedingswaarde en de essentiële vitamines en mineralen die ze bieden.
9. Welke rol speelt vloeistofinname, met name rode wijn, in het blue-zone dieet?
Mensen in blue zones hebben de gewoonte om matig rode wijn te consumeren, wat als een belangrijk onderdeel van hun voedingsgewoonten wordt beschouwd.
10. Wat zeggen clinici en diëtisten over het blue-zone dieet?
Clinici en diëtisten prijzen het blue-zone dieet aan als een gezonde voedingsbenadering die kan bijdragen aan een langer leven en een betere gezondheid. Het wordt aanbevolen door organisaties zoals de Physicians Association for Nutrition (PAN).
Meer informatie over het blue-zone dieet vind je op de volgende website: Blue Zones.